Tovertafel heeft een positief effect op kwaliteit van leven bij dementie

Spelfoto Vlinders Senioren Tovertafel

Met haar onderzoek Het effect van de Tovertafel op kwaliteit van leven van de psychogeriatrische verpleeghuisbewoner werd verpleegkundig specialist Leonie Bruil genomineerd voor de V&VN VZI Scriptieprijs eHealth 2017. Inmiddels is haar artikel ook gepubliceerd in het wetenschappelijk Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie. Haar conclusie? “De Tovertafel lijkt de kwaliteit van leven bij mensen met dementie te verbeteren.”

In verpleeghuis Den Ooiman (Sensire) in Doetinchem was een aantal maanden eerder een Tovertafel geïnstalleerd toen Leonie Bruil, op dat moment nog student aan de masteropleiding Advanced Nursing Practice aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, op het idee kwam om voor haar afstudeeronderzoek het effect van de nieuwste aanwinst van het verpleeghuis te meten. Kon de Tovertafel de kwaliteit van leven verbeteren van de bewoners met dementie?

Apathie en somberheid

“Ik wilde praktisch onderzoek doen, aantrekkelijk voor verpleegkundigen. In de psychogeriatrische zorg zie je veel mensen die aan apathie lijden – ze dutten in, ze staren vaak voor zich uit. Ik was benieuwd naar interventies die bewoners kunnen afleiden van hun somberheid en die hun kwaliteit van leven verbetert.”

Leonie startte met haar metingen. Ze volgde zes weken lang 34 bewoners in kleine groepjes en observeerde hun gedrag nauwkeurig. “We gebruikten twee gevalideerde meetinstrumenten: de DS-DAT en de Qualidem. Daarmee vergeleken we het gedrag van de bewoners in de week en de uren vóór het spelen met de Tovertafel met hun gedrag ná het spelen. We speelden elke dag op hetzelfde tijdstip en vroegen ons af: is er een verbetering waar te nemen?”

 Verbetering in kwaliteit van leven door spelen met de Tovertafel

Er was een verbetering te zien in de kwaliteit van leven van de bewoners. In haar conclusie schrijft Leonie:

“Concluderend, tot in de week na het spelen met de Tovertafel lijkt sprake te zijn van een betere kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met matig ernstige of ernstige dementie.”

Verder onderzoek

Leonie hoopt dat haar onderzoek mensen inspireert om de Tovertafel vaker in te zetten. “Mijn onderzoek was kwantitatief en datagedreven. Veel mooie dingen die je ziet gebeuren, zijn daar niet in opgenomen. De verwondering bij de bewoners, grappige gebeurtenissen tijdens het spelen: dat kun je niet goed kwijt in zo’n statisch onderzoek. Het zou goed zijn als er vervolgonderzoek komt om nog verder te onderzoeken wat de effecten van de Tovertafel zijn. Maar dit is een mooi begin!”

Wil je meer weten over Leonies onderzoek? Op de website van Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie kun je een heldere samenvatting lezen van het artikel dat Leonie Bruil, Marian J.M. Adriaansen, Judith W. M. Groothuis en Ercolie R. Bossema schreven. En in deze video legt Leonie zelf uit wat haar onderzoek inhield. (Let op! Stemmen is niet meer mogelijk.)

Meer weten over de rol van onderzoek?

Om spellen te ontwikkelen die bijdragen aan de kwaliteit van leven van onze doelgroepen en die goed passen binnen hun (zorg)omgeving, doen wij bij Tover zelf onderzoek in samenwerken met onderwijsinstituten.

Meer over onderzoek